خانواده ترکیبی به خانواده‌هایی گفته می‎‌شود که یکی از اعضای خانواده شامل مادر و یا پدر نانتی هستند. در خانواده‌های ترکیبی چالش‌های زیادی پیش روی اعضای خانواده وجود دارد که برای جلوگیری از ایجاد مشکلات بزرگ‌تر باید شناسایی و حل شوند؛ تا اعضا بتوانند در یک خانواده سالم زندگی کنند. در صورتی که در خانواده ترکیبی توجهی به مشکلات اعضای خانواده به خصوص فرزندان نشود، کودکان دچار ضربه‌های روحی و روانی فراوانی می‌شوند. البته باید اشاره کنیم که توجهات والدین نیز باید در حد متعادل باشد تا زمینه‌ساز ایجاد موقعیتی برای سوء استفاده فرزندان نگردد. برای حل مسائل احتمالی بهتر است قبل از تشکیل چنین خانواده‌ای حتما از مشاوره خانواده استفاده نمایید.

منبع : خانواده ترکیبی یا ناتنی

خانواده‌ ترکیبی 

به خانواده‌هایی که یک یا چند نفر از اعضای خانواده آن‌ها ناتنی می‌باشند (نسبت خونی نداشته باشند)، خانواده‌های ترکیبی گفته می‌شود. طی سال‌های اخیر به موازات بالا رفتن آمار طلاق در کشورمان، تعداد خانواده‌های ترکیبی نیز زیاد شده است. 

زن و مردی که به دلایل مختلفی از یکدیگر جدا می‌شوند، با ازدواج مجدد با یک فرد دیگر، باعث شکل‌گیری خانواده‌های ترکیبی می‌شوند. حال اینکه در این خانواده‌های ترکیبی چه تعداد فرزندانی وجود داشته باشد بستگی به خانواده قبلی زن و مرد دارد. به طوری که ممکن است خانواده ترکیبی شامل فرزندانی از همسر فعلی و همسر سابق باشد. 

در چنین خانواده‌هایی معمولا چالش‌های مختلفی نیز شامل ناسازگاری اعضای خانواده، ضربه روحی به کودکان، آسیب‎‌های روانی و … وجود دارد. از مهم‌ترین این مشکلات سازگار نشدن فرزندان با خواهر و برادر ناتنی و یا پدر و مادر نانتی‌شان می‌باشد. توصیه ما به اعضای خانواده‌های ترکیبی این است، برای اینکه بتوانند تعاملی را در میان اعضای خانواده ایجاد کنند؛ حتما از مشاوره خانواده کمک بگیرند. پیشنهاد می‌شود مقاله زندگی با والدین ناتنی را نیز بخوانید.

مشکلات موجود در خانواده‌ ترکیبی

از مشکلات اصلی موجود در خانواده‌های ترکیبی، عدم سازگاری فرزندان با یکدیگر است. گاهی هم پدر و یا مادر خانواده نمی‌تواند با فرزند همسرش کنار بیاید و همین موارد مسئله ساز می‌شود. 

به طوری که کودکان در چنین خانواده‌هایی به خصوص اگر در سنین حساس نوجوانی باشند، با پدر و یا مادر ناتنی خود بداخلاقی و بد رفتاری دارند و نمی‌توانند او را به عنوان فرد جدید در زندگی‌شان بپذیرند. 

مشکلات فرزندان تنها با والد ناتنی‌شان نیست؛ بلکه آن‌ها از پدر و یا مادر واقعی خود نیز به دلیل شرایط ایجاد شده کینه به دل می‌گیرند. به همین دلیل معمولا والدین در خانواده‌های ترکیبی در تربیت فرزندان خود دچار چالش‌هایی هستند.

از دیگر مشکلاتی که در خانواده‌های ترکیبی وجود دارد، عدم هماهنگی میان اعضای خانواده است. در واقع آن‌ها دائما در تلاش هستند با هماهنگ کردن فرزندان، سعی کنند همچون یک خانواده عادی زندگی کنند. برای حل این مشکلات ابتدا فرزندان باید بتوانند با پدر و مادر ناتنی خود سازگار شوند و سپس خواهر و یا برادر ناتنی خود را بپذیرند. 

مشکلات پیش روی زن و مرد در خانواده ترکیبی

آنچه که در خانواده ترکیبی بسیار مهم است، نحوه رفتار پدر و مادر با فرزندان می‌باشد. از آنجا که رفتارهایی همچون جانبداری یا وظیفه‌شناسی و … سبب بروز برخی مشکلات میان فرزندان می‌شود، بهتر است والدین مطابق با اصول روانشناسی کودک با فرزندان تنی و ناتنی خود رفتار کنند.  

از جمله مشکلاتی که در خانواده ترکیبی پیش روی زن و مرد قرار دارد، این است که آن‌ها میان خواسته‌های همسر فعلی، همسر قبلی و در نهایت فرزندانی که دارند، گیر می‌افتند. والد ناتنی حتی اگر دارای قدرت و اختیار لازم جهت اداره امور خانه نیز باشد؛ ممکن است از سوی فرزندان ناتنی پذیرفته نشود و این موضوع به تدریج او را سرخورده و افسرده نماید. 

از سویی دیگر وجود هر گونه اختلاف و یا دعوا در میان والدین، موقعیتی را برای سوء استفاده فرزندان فراهم می‌کند. از مهم‌‌ترین چالش‌های پیش روی زن و مرد در خانواده‌های ترکیبی، نافرمانی و عدم پذیرش آن‌ها از سوی فرزندان ناتنی می‌باشد. باید بدانید که به احتمال زیاد رسیدن به سازگاری در چنین خانواده‌هایی زمانبر باشد. بنابراین بهتر است در این زمینه صبر داشته باشید تا بتوانید یک ارتباط موثر و موفق را ایجاد کنید. برای آشنایی بیشتر با مسائل مربوط به چند همسری کلیک کنید.

مشکلات فرزندان در خانواده ترکیبی

مهم‌ترین مشکلات خانواده‌های ترکیبی متوجه فرزندان است. در ادامه به برخی از مشکلات فرزندان در خانواده ترکیبی اشاره کرده‌ایم :

• فرزندان خانواده‌های ترکیبی، ممکن است موقعیت خود را در خانواده از دست بدهند. 
• برخی از کودکان ممکن است در زندگی قبلی پدر و یا مادرشان، تک فرزند بوده و به داشتن اتاق مجزا و مستقل بودن عادت داشته باشند. معمولا اگر قرار باشد این کودکان اتاق خود را با خواهر و با برادر ناتنی‌شان به اشتراک بگذارند؛ دعواها و اختلافات شروع می‌شود. 
• از دیگر چالش‌هایی که برای فرزندان خانواده‌های ترکیبی وجود دارد، به اشتراک گذاشتن پدر و یا مادرشان با دیگر فرزندان است. 

در صورتی که احساس می‌کنید فرزندتان در اثر شکل‌گیری خانواده ترکیبی، دچار تغییرات سختی شده است و در معرض آسیب‌های روحی و روانی قرار دارد، برای دریافت مشاوره کودک به روانشناس مراجعه کنید. 

مزیت‌های خانواده ترکیبی

خانواده‌های ترکیبی در کنار تمامی چالش‌ها و مشکلاتی که دارند، دارای مزیت‌هایی نیز می‌باشند. در چنین خانواده‌هایی پدر و مادر از رابطه جدید خود رضایت دارند و می‌توانند با عشق و محبت فضای خانه و زندگی گرم‌تری را تجربه کنند. 

در صورتی که پدر و مادر ناتنی با فرزندان تنی و ناتنی خود به یک صورت رفتار کنند و مهربان و دلسوز باشند؛ فرزندان نیز سریع‌تر سازگار می‌‌شوند و کم‌تر جای خالی پدر و یا مادر خود را احساس می‌کنند. 

در چنین شرایطی حتی ممکن است فرزندان از داشتن خواهر و برادر ناتنی خوشحال شوند و تنهایی خود را با آن‌ها قسمت کنند. داشتن خواهر و برادر جدید نیز می‌تواند در روابط اجتماعی فرزندان تاثیرگذار باشد. برای آشنایی با ملاک های خانواده سالم کلیک کنید.

راهکارهایی برای کاهش مشکلات در خانواده ترکیبی

پدر و مادر تا حد زیادی می‌توانند با به کارگیری راهکارهایی در جهت کاهش مشکلات خانواده ترکیبی قدم بردارند. این پدر و مادر هستند که باید بپذیرند آن‌ها در جایگاه یک بزرگسال باید تلاش کنند با فرزندان ناتنی خود به گونه‌ای رفتار کنند که سبب ایجاد سازگاری آن‌ها شود.

بنابراین پدر و مادر باید سعی کنند فرزند همسر خود را درک کنند. او در شرایطی قرار دارد که پدر و یا مادر خود را از دست داده است و از طرفی دیگر باید فرد جدید را نیز به عنوان جایگزین او بپذیرد. 

می‌توانید قوانین خانه را به کمک فرزندان تعیین کنید. ساعت خواب، بودن در کنار دوستان، گذراندن تعطیلات و … را به کمک فرزندان تنی و یا ناتنی خود برنامه ریزی کنید. سعی کنید به فرزندان فرصت دهید تا بتوانند با احساسات خود کنار بیایند و شما و شرایط جدید را بپذیرند.

می‌توانید برای دریافت راهکارهای موثر که زمینه‌ساز کاهش تنش و مشکلات شود و روابط میان اعضای خانواده را مستحکم نماید؛ از مشاوره خانواده کمک بگیرید. 

برای دریافت مشاوره در زمینه خانواده های ترکیبی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.

سوالات متداول